Γράφει και φωτογραφίζει ο Μπάμπης Τάσιος
Πάνω κει στης Βόρειας Πίνδου τις κορφές, στο βορειοδυτικό άκρο του νομού Γρεβενών, κρύβεται το Δοτσικό. (Δούτσικον, Ντουσκό, Ντουτσκό) Τα μυστικά χωριά, αποπνέουν ατμοσφαιρική αίσθηση και γραφικότητα. Στα 1060μ. χτισμένο το πετρόκτιστο χωριό των 189 κατοίκων, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, βρίσκεται κάτω από την Σκούρτζια κορφής της Β. Πίνδου. Απέχει 32 χλμ από τα Γρεβενά.
Το φυσικό κάλλος της περιοχής, αλλά και του ίδιου του χωριού, εντυπωσιάζει τον ταξιδευτή, που αναζητά την αυθεντικότητα, την ιστορική και πολιτιστική γνώση. Στο Δοτσικό, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή των απομονωμένων χωριών του Ελλαδικού χάρτη, διάσπαρτα είναι τα ίχνη της συνύπαρξης Βλάχων, εξαίρετων Ηπειρωτών μαστόρων της πέτρας, μα και των Κουπατσαραίων.
Περικυκλωμένα τα χωριά των Κουπατσαραίων, (ένα από αυτά είναι το Δοτσικό) από δάση βελανιδιάς οξιάς και μαύρης πεύκης, βρίσκονται στην περίμετρο του Όρλιακα, αλλά κύρια γύρω από την κοίτη του Βενέτικου ποταμού, παραπόταμου του Αλιάκμονα.
Στα βλάχικα, η λέξη κουπάτσιου, σημαίνει βελανιδιά κι ίσως αυτό να εξηγεί το όνομα των χωριών.
Το στολίδι του Δοτσικού, είναι το πανέμορφο μονότοξο πέτρινο γεφύρι, δείγμα της αξεπέραστης λαϊκής αρχιτεκτονικής. Κάτω απ’ το γεφύρι που ενώνει τις δύο συνοικίες του χωριού, κυλούν τα νερά του Δοτσικιώτη ποταμού, παραπόταμου του Βενέτικου.
Το γεφύρι με μήκος 24 μέτρα, πλάτος 4 μ. και ύψος 4 μ. χτίστηκε το 1804, από Γιαννιώτες μαστόρους. Είναι διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού, από το έτος 1990.
Εδώ στο όμορφο χωριό και με φόντο το γεφύρι, πραγματοποιήθηκαν τα περισσότερα γυρίσματα της πολυβραβευμένης ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου, Μεγαλέξαντρος. (1980)
Η ομορφιά και η γραφικότητα του χωριού διαφυλάχθηκε χάρις στην σχετική απομόνωση του. Οικονομικά στηρίχθηκε στην κοπαδιάρικη μετακινούμενη κτηνοτροφία. Στο χωριό, λειτουργούσαν δύο νερόμυλοι. Κατοικείται από λίγους κατοίκους τον χειμώνα, ενώ παλαιότερα ήταν ακμάζουσα ποιμενική κοινότητα. Αρκετοί κάτοικοι ασχολούνταν με την τέχνη της μαστορικής, ενώ οι κτηνοτρόφοι, γυρνούσαν με τα κοπάδια τους από τα χειμαδιά του Θεσσαλικού κάμπου, γύρω στα τέλη Απριλίου. Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα, αλλά τα κοπάδια των περίπου 16000ζωντανών, πλέον έρχονται με φορτηγά στο τέλος της άνοιξης.
Εντυπωσιακός είναι και ο ναός του Αγίου Αθανασίου (1865), με υπέροχες τοιχογραφίες και αγιογραφίες Σαμαρινιωτών αγιογράφων.
Στη είσοδο του χωριού αντικρίζουμε το μνημείο για την μάχη του 1775, όπου κοντά στο Δοτσικό στην περιοχή «Σκάλα» οι Δοτσικιώτες, 100 ντουφέκια, στήσανε ενέδρα στον Ισμαήλ Αγά με αποτέλεσμα να σκοτώσουν τον ίδιο και τους συντρόφους του.
«Δεν σ’ άρεζε Σμαήλ-αγά Φούρκα και Σαμαρίνα
μον’ γύρευες και στο Ντουσκό να πάρεις αρματολίκι…».
Η ζώσα ιστορία, η παράδοση, οι πολιτισμικές μας αξίες είναι πάντα εδώ, να φωτίζουν το μέλλον της μικρής πατρίδας, σε πείσμα ισοπεδωτικών τάσεων και λείανσης της ιστορίας και της διαφορετικότητας των λαών.
Εδώ στο Δοτσικό γνωρίσαμε μια άλλη Ελλάδα, που αντίκρισε με χαμόγελο το φωτογραφικό μας φακό και μας ιστόρησε τα μυστικά του τόπου.
Ταξιδεύουμε, μοιραζόμαστε, τιμάμε τις παραδόσεις και τους πολιτιστικούς μας θησαυρούς. Στην υγειά μας, απανταχού Δοτσικιώτες και Συνέλληνες.
Ιανουάριος 2022
Έρρωσθε και ευδαιμονείτε!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου